RAM pek çok kullanıcı tarafından bilinen ve sıklıkla kullanılan bir terimdir. Pek çok elektronik cihazda RAM temel bir malzeme olarak yer alıyor.
RAM telefonda ya da bilgisayarda işlem yapılırken bilgilerin kısa süreli tutulduğu donanımlardır. RAM ile birlikte ekran kartları da en önemli donanımlardan biridir. Ekran kartları da farklı kapasitelere sahip RAM’lara sahiptir. Ekran kartları içerisinde yer alan RAM, VRAM olarak ifade edilir. Bu donanım temelde RAM ile oldukça benzer bir işleve sahiptir. VRAM ekran kartlarında kısa sureli depolama işlevi sunan bir donanımdır.
Bir ekran kartı, görüntüleri kullanıcılara direkt olarak yansıtmaz. Bu nedenle de CPU ve ekranın arasında bağlantı işlevi üstlenecek bir ara bellek ihtiyacı söz konusu olur. Bu ara bellek ihtiyacı ise VRAM ile karşılanmış olur. VRAM’lar kısa bir süre bağlantı kurma imkanı sunar. Bu sayede de ekran kartları cihazdaki görüntüleri iyi bir şekilde yansıtabilir. RAM olmayan bir elektronik cihazın işlevini tam olarak yerine getirememesi gibi VRAM olmayan ekran kartı için de aynı durum geçerlidir. CPU ile ekran arasında bağlantı kurulmasına izin veren VRAM olmasaydı görüntülere erişmemiz imkansız olacaktı.
VRAM çeşitleri piyasada farklı isimlerle bulunur ve farklı ihtiyaçlara cevap verir. Bu modeller arasında bazı farklar olsa da amaçları genel olarak benzerdir. VRAM günümüzde özellikle bazı bilgisayarların performanslarını artırmada, görüntü özelliklerini iyileştirmede sıklıkla kullanılır hale gelmiştir. Pek çok kullanıcı da deneyimini iyileştirmek adına VRAM ile ilgili bilgilerini artırmak istiyor.
VRAM Kaç Olmalı?
Yeterli orandaki bir VRAM belleği orta düzeydeki oyunları oynamak ve video içerikleri düzenlemek için gereklidir. Yetersiz bellek durumunda kalitede düşüşler meydana gelebilir. Yaklaşık olarak 6 GB gibi bir değer bu içeriklere erişmeniz için yeterli olabilir. Bu bellek kapasitesi ile 1080p görüntü kalitesinde olan içerikleri görüntülemekte herhangi bir sorun yaşanmaz. Kaliteli bir görüntünün oluşması için toplam bellek, ekran kartı belleği ile RAM belleğinden ekran kartına ayrılan belleklerin toplamıdır. Paylaşılan bellek ile ise ekran kartında yer alan VRAM belleği yetersiz geldiğinde yardımcı olur. Örnek olarak cihazınızdan VRAM için 1 GB alan yetersizliği oluşursa RAM belleğinden 3840 MB değerinde bir bellek kullanılabilir.
Kaliteli bir görünüm oluşturmak için gerekli değerde VRAM bellek kapasitesi gereklidir. VRAM ile RAM belleği birbiriyle benzerlik gösterse de birbirinden bazı farklılıklara sahiptir. RAM ile VRAM donanımsal olarak büyük benzerlikler gösteriyor olsa da işlevleri farklıdır. VRAM bir ekranın en kaliteli görüntüyle kullanıcıya sunulması için gerekli olan bağlantıyı sağlar. Ancak bu bağlantıyı kurabilmek için yeterli düzeyde VRAM belleği gerekli olur. Özellikle de üst düzey oyunlar ve görüntü düzenleme gibi işlemler için biraz daha fazla bellek kapasitesi gereklidir. Eğer size 4K özellikteki bir görüntü kalitesi elde etmek istiyorsanız ihtiyacınız olan VRAM belleği 8 GB üzerindedir. Ancak bu değerdeki bir bellek oldukça pahalı olacaktır. Bu nedenle de pek çok kişi farklı yöntemlerle VRAM artırmayı sağlamaya çalışır. Bellek kartları değiştirilerek VRAM büyük oranda artsa da kişiler bu yöntemden önce BIOS ayarları üzerinden ya da Kayıt Defteri Düzenleyicisi üzerinden ayarlamalar yapılıyor.
RAM Arttırmak FPS Arttırır mı?
Özellikle bilgisayarlarda oyun oynarken karşımıza çıkan kavramlardan birisi FPS’dir. Özellikle FPS rekabetin oldukça yüksek olduğu ve nişancı tarzına sahip olan oyunlar için gerekli olur. Yüksek bir FPS oranı oyunlarda iyi bir deneyim elde etmek için oldukça önemlidir. Yüksek düzeydeki FPS oranı oyunların çok daha akıcı bir şekilde oynanmasını sağlar. Ayrıca oyunlarda yer alan rekabette de öne geçilmiş olur. Günümüzde yer alan oyunlar için iyi bir oyun deneyiminde 30 ve üzerindeki bir FPS değeri yeterli olabilir. Bu değerlerde oyunlarda takılma ve donma gibi sorunlar gözlenmez. Ancak FPS değeri 30’un altına düştüğü zaman oyun kalitesinde düşmeler meydana gelir. Oyun bu noktadan itibaren oynanamaz bir hale gelebilir. Bu nedenle FPS değeri oldukça önemlidir. Ancak VRAM ile bir miktar FPS artırmak mümkündür. Bu sayede de içerik kalitesi ciddi düzeyde artabilir.
VRAM artırmak ile FPS artışı sağlansa da bu artış çok yüksek düzeylerde gerçekleşmez. VRAM artışı ile 10-20 düzeyde FPS artışı sağlanabilir. Ancak bu değerler belli oranda görüntü kalitesi düşüklüğü yaşayanlar için oldukça iyidir. Oldukça küçük değişimler bile oyun ve görüntü kalitesi üzerinde oldukça etkili olur. Ancak VRAM artışı ile gerçekleşen FPS için cihazın özellikleri ve ekran kartının kapasitesi gibi faktörler de etkili olur. Ayrıca cihazların BIOS desteklemesi de VRAM üzerinde etkili olur. BIOS desteği olmayan cihazlarda VRAM küçük MB değerlerinde artar. Ancak desteklerse bu değerler daha çok artabilir. Ayrıca VRAM artışı bazen oyunlar içinde fark edilmese bile diğer işlerde kendisini iyi bir şekilde belli eder.
VRAM Nasıl Yükseltilir?
VRAM artırmak ve bu sayede iyi bir görünüm elde etmek için oldukça farklı yöntemler bulunabilir. VRAM artırmak için en kolay tekniklerden birisi ekran kartı değişikliği yapmaktır. Bir ekran kartı belirli bir orandaki VRAM kapasitesi ile kullanıcı ile buluşur. Bu nedenle VRAM bellek kapasitesi artırmak isteyenler için en iyi yöntemlerden birisi daha kaliteli bir ekran kartı satın almaktır. Ama ekran kartı değişimi oldukça maliyetli bir işlemdir. Bununla birlikte bir masaüstü bilgisayarda ekran kartı değişimi mümkün olabilirken pek çok laptopta ekran değişikliği mümkün olmayabilir. Bu nedenle de bir laptopta ekran değişimi yapmak daha zordur.
VRAM arttırmak için bir diğer yöntem ise BIOS ayarlarını değiştirmektir. Bilgisayarların çalışma prensipleri gereğince ekran kartları için küçük bir miktar VRAM belleği ayrılır. Pek çok bilgisayar üreticisi bu bellek miktarını değiştirmeye izin verir. Bu sayede kişiler BIOS ayarları kısmından ekran kartı için bölünmüş olan bellek kapasitesini artırabilirler. Ancak BIOS ayarlarını değiştirmek ekran kartı değiştirmek kadar büyük etkiler göstermez. VRAM artırmak genel anlamda donanımsal bir değişimi gerekli kılar. Bu nedenle de donanım değişikliği olmayan bir BIOS ayarı çok da etkili olmayacaktır. Bu değişiklik ekran kartının performansı üzerinde ciddi bir etki göstermez. Bununla birlikte BIOS sistemi üzerinde yapılacak olan işlemler riskler barındırabilir. Bu işlemlerin karışık yapıları nedeniyle değişiklik yaparken dikkatli olmak gerekir. BIOS ayarları ekranına çok da hakim olmadan yapılan değişiklikler bilgisayarda farklı sorunlara neden olabilir.
VRAM kapasitesi kullanıcıların deneyimleri açısından oldukça önemli olduğundan öncelikli olarak bu kapasitenin değeri öğrenilmelidir. Hızı ve performansı arttırdığı için pek çok kişi VRAM arttırmak istese de bilgisayarınızdaki kapasiteyi inceleyerek bu işlemlere başlamak daha doğrudur. Windows işletim sistemi içinde bu kapasiteyi kolay bir şekilde öğrenebilirsiniz. VRAM kapasitesini öğrenmek için birkaç adımı uygulamak gerekiyor. VRAM öğrenmek için ilk olarak Başlat menüsünü açmanız gerekiyor. Arama alanına dixdiag yazarak karşınıza çıkan uygulama simgesine tıklamalısınız. Bu kısımda Display Memory yani VRAM bellek kapasitesi MB cinsinden görüntülenecektir. Bu bilgi sonrasında VRAM artırma işlemlerine başlayabilirsiniz.
